Bạn làm gì khi đã có ý tưởng cho doanh nghiệp, sản phẩm, dịch vụ hoặc chức năng mới, giải pháp hoặc giả thuyết giải quyết về vấn đề nào đó? Làm sao để bạn có thể chắc chắn hiệu quả để đề xuất để xin ngân sách với cho lãnh đạo để triển khai ý tưởng đó?
Thử nghiệm ý tưởng?
Đó là khi ý tưởng bạn đã ra kết quả, việc cần làm đó chính là nghiên cứu thị trường, nhóm khách hàng mục tiêu có nhu cầu, mong muốn với sản phẩm từ ý tưởng đó không, mong muốn khác từ khách hàng vào sản phẩm đó là gì?,…
Có rất nhiều điều cần xem xét khi tiến hành nghiên cứu thị trường, nhất là đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, startup với nguồn ngân sách và nhân lực hạn chế. Tuy nhiên, để bắt đầu bất cứ một nghiên cứu thị trường nào, việc đặt ra các câu hỏi, giả thiết để thiết kế bảng hỏi nghiên cứu thị trường là điều bắt buộc và cơ bản nhất, là tiền đề cho các hoạt động nghiên cứu về sau. Cụ thể:
Bước 1: Bắt đầu với lý do tại sao và ai?
Trước khi làm bất cứ điều gì khác, doanh nghiệp hay team marketing của bạn cần phải:
- Phác thảo vấn đề, ý tưởng nghiên cứu
- Xác định mục tiêu nghiên cứu
- Xác định khách hàng mục tiêu
Điều này sẽ giúp định hình rõ ràng và là bản tham chiếu để đảm bảo cuộc nghiên cứu thị trường, khách hàng đi theo đúng mục tiêu, khách hàng mục tiêu. Cho dù câu trả lời không nhất thiết phải cụ thể vấn đề bạn đã xác định, nhưng tập hợp đầu vào – các câu trả lời cho 3 công việc trên sẽ giúp bạn đưa ra kết luận và phát hiện ra các vấn đề.
Lưu ý:
Cần đánh giá cẩn thận đối tượng mục tiêu cho hoạt động nghiên cứu. Để kiểm tra ý tưởng một cách hiệu quả, bạn nên tập trung vào lựa chọn đối tượng mục tiêu của mình, ngay cả khi sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn có thể có sức hấp dẫn rất rộng.
Hãy cân nhắc việc kết nối với khách hàng mục tiêu cho hoạt động nghiên cứu thị trường. Khách hàng mục tiêu ở đây có thể là khách hàng hiện tại; khách hàng tiềm năng, người ảnh hưởng đến người mua, người có quyền quyết định mua hàng,… Sử dụng các dữ liệu nhân khẩu học và tiêu chí mua và sử dụng để có thể lựa chọn được nhóm khách hàng mục tiêu chính xác hơn. Qua đó, đặt ra các câu hỏi nghiên cứu thị trường chính xác hơn.
Chi tiết hơn: Xây dựng mục tiêu nghiên cứu marketing sao cho hiệu quả
Bước 2: Đưa ra các câu hỏi brain-storming
Dành thêm thời gian để tìm hiểu những gì bạn đã biết?
Thử thách bản thân để tách biệt những gì bạn thực sự ‘biết’ khỏi những gì bạn tin là đúng. Làm sao bạn biết? Bạn có dữ liệu hoặc kết quả nghiên cứu trước đây mà bạn cảm thấy tự tin là chính xác và có thể dùng được?
Bằng cách trải qua quá trình này, bạn sẽ xác định được những lỗ hổng thông tin, dữ liệu mà bạn cần bổ sung trong quá trình nghiên cứu. Thật hữu ích khi nghĩ về các câu trả lời cho các câu hỏi Who?, What?, When?, Where?, Why? và How?
[ Nguồn hình ảnh ]
Họp với team và brainstorming tất cả các câu hỏi như: vấn đề nghiên cứu, mục tiêu nghiên cứu; và nhóm khách hàng mục tiêu là ai,… Việc lên một bản danh sách tập hợp các vấn đề, các vấn đề càng được mô tả kỹ và sâu thì bạn càng thu được nhiều điều bí ẩn, cần khám phá.
Khi bạn đã có một danh sách các vấn đề với tất cả các câu hỏi, phân cụm chúng thành các chủ đề chính. Ví dụ, thói quen mua sắm, thói quen tiêu dùng, giá cả, khuyến mãi và chất lượng sản phẩm,…
Bước 3: Lựa chọn câu hỏi nghiên cứu
Khi đã có mục tiêu chính và bảng câu hỏi cho hoạt động nghiên cứu thị trường, điều quan trọng là phải xem xét các câu hỏi đó có giúp bạn đạt được mục tiêu nghiên cứu không? Do hạn chế cả về ngân sách lẫn nguồn lực nên người quyết định phải cân nhắc các yếu tố để ưu tiên, tránh dàn trải các câu hỏi và lệch khỏi trọng tâm mục tiêu mong muốn cần đạt hoặc quá dàn trải thì chi phí nghiên cứu cho quy mô và phạm vi cũng lớn hơn.
Loại bớt những gì không giúp bạn đạt được mục tiêu, lựa chọn các câu hỏi quan trọng nhất để đạt được mục tiêu từ mỗi chủ đề và sắp xếp chúng theo thứ tự hợp lý, bắt đầu với các câu hỏi tổng quát hơn trước và sau đó đi vào các chi tiết cụ thể.
Lưu ý, độ dài các câu hỏi cũng đóng vai trò quan trọng để giảm tải việc khách hàng mục tiêu tham gia không bị mệt mỏi và chất lượng câu trả lời cũng giảm xuống. Bạn cần làm cho câu hỏi của bạn dễ dàng trôi chảy và đảm bảo không có quá dài và phức tạp.
Bước 4: Cân nhắc đặt câu hỏi nghiên cứu
Đây là bước thực sự quan trọng. Cho dù bạn có bảng câu hỏi thực sự tốt nhưng cách thức thể hiện kém khiến chất lượng dữ liệu thu được cũng giảm đi. Cách trình bày thể hiện câu hỏi cũng quan trọng như nội dung chính câu hỏi.
Để làm cho câu hỏi của bạn hấp dẫn và đơn giản để hiểu và trả lời, bạn cần tránh một số cạm bẫy trong cách bạn viết các câu hỏi bạn đã chọn và các tùy chọn trả lời bạn cung cấp.
Ẩn danh thương hiệu, doanh nghiệp nếu không cần thiết
Tốt nhất là tránh tiết lộ thương hiệu của bạn, hoặc cho đến khi bạn phải làm vậy. Bằng cách đó, bạn sẽ có được một kết quả nghiên cứu rõ ràng về chính ý tưởng / sản phẩm, thay vì những gì được gọi là thiên vị thông tin. Sự thiên vị có hiểu biết có thể ảnh hưởng đến câu trả lời của họ dựa trên việc họ thích hay không thích thương hiệu được đề cập.
>>> Xem thêm: [BÁO CÁO] Nghiên cứu hành vi tìm kiếm người tiêu dùng
Sử dụng câu hỏi ngắn gọn và ngôn ngữ đơn giản
Tránh sử dụng các từ kỹ thuật, biệt ngữ và từ viết tắt để người trả lời có thể dễ dàng hiểu, nếu không, bạn có nguy cơ nhận được dữ liệu sai hoặc khảo sát bị bỏ rơi. Ngoài ra, tránh ngôn ngữ quá cảm xúc, bạn muốn cảm xúc của họ, không phải của riêng bạn ở trong mỗi câu hỏi.
Sử dụng kết hợp nhiều kiểu câu hỏi
Nó phụ thuộc vào mục tiêu và phương pháp của bạn. Tuy nhiên, tốt nhất là sử dụng hỗn hợp các câu hỏi, trong nghiên cứu định tính nên sử dụng các câu hỏi mở và trong câu hỏi định lượng nên dùng câu hỏi đóng, trong đó các tùy chọn được đưa ra để lựa chọn và câu có kèm khoảng trống nơi khách hàng có thể tự do gõ câu trả lời của mình. Điều này giữ cho người trả lời tham gia ổn định với toàn bộ cuộc phỏng vấn hay khảo sát, cũng như dữ liệu phong phú hơn để có được suy nghĩ và ý tưởng của người trả lời bằng lời nói của họ.
Tránh thiên vị trong câu hỏi
Bạn muốn ý kiến của người trả lời, vì vậy điều quan trọng là tránh dẫn dắt khách hàng. Nếu bạn hỏi những gì ai đó thích về một sản phẩm hoặc trải nghiệm, bạn cho rằng có một cái gì đó họ thích, thì hãy hỏi rõ ràng không nên đặt câu hỏi dang dẫn dắt như “Bạn thích đặc tính X sản phẩm A như thế nào?” – ở đây đã dẫn dắt khách hàng về thái độ yêu thích.
Tránh những giả thuyết/ giả sử với khách hàng
Cố gắng tránh hỏi người trả lời họ sẽ làm gì, hoặc họ sẽ nghĩ như thế nào trong một tình huống nhất định. Bạn không nhận được phản hồi chất lượng và minh bạch. Hành vi được tuyên bố đã là một rủi ro chất lượng dữ liệu và vốn có trong loại nghiên cứu này
Không chồng chéo câu hỏi
Đối với các câu hỏi loại trừ lẫn nhau, như tuổi nhân khẩu học và dữ liệu thu nhập, hãy kiểm tra xem các tùy chọn trả lời không trùng nhau, điều đó dễ dàng thực hiện.
Tôn trọng bảo mật dữ liệu riêng tư
Trong trường hợp không cần thiết về việc yêu cầu khách hàng mục tiêu khai báo các loại dữ liệu riêng tư như dữ liệu nhân khẩu học và hộ gia đình cụ thể như tuổi tác, giới tính và thu nhập hộ gia đình,.. nhằm tôn trọng và bảo đảm bảo mật cho khách hàng.
Hãy xem xét vai trò của người trả lời
Họ là người mua hay người sử dụng sản phẩm, hoặc cả hai? Phải lựa chọn rõ ràng trong câu hỏi về vai trò mà bạn đang cần.
>>> Xem thêm về kỹ thuật nghiên cứu thị trường Focus group là gì?
Bước 5: Xây dựng luồng câu hỏi của bạn
Ở trạng thái hàng đầu, mục đích của nghiên cứu và mức độ phản hồi sẽ có giá trị như thế nào, để làm cho người trả lời cảm thấy thời gian của họ hoàn thành khảo sát là đáng giá. Tránh làm cho mục đích cá nhân, làm như vậy có xu hướng làm cho người trả lời quá tích cực. Họ tự nhiên không muốn tiêu cực với một người.
Để tạo niềm tin và đưa người trả lời vào chủ đề, nên bắt đầu với một số câu hỏi đóng đơn giản hơn trước khi chuyển sang các câu hỏi cần suy nghĩ và suy ngẫm nhiều hơn. Chia các câu hỏi thành các phần và bao gồm một thanh tiến trình ở phía dưới để giữ cho người trả lời tham gia. Hầu hết các công cụ nghiên cứu cung cấp chức năng này.
Để xây dựng luồng câu hỏi môt cách logic, có thể khai thác được khách hàng bạn cần phải có một số kỹ năng nghiên cứu thị trường tốt.
Bước 6: Kiểm tra lần cuối
Về cơ bản hoạt động nghiên cứu của bạn đã sẵn sàng,tuy nhiên bạn vẫn cần kiểm tra một số điều cơ bản nhưng rất quan trọng sau:
- Thời gian để hoàn thành mỗi cuộc phỏng vấn hay khảo sát là bao nhiêu? Và trong quá trình bắt đầu tiếp cận khách hàng bạn nêu thời gian cần thiết để người được hỏi biết họ cần bao nhiêu thời gian.
- Riêng đối với bảng khảo sát online cần phải bảm bảo khảo sát hoạt động trên tất cả các thiết bị.
- Tiến hành khảo sát, phỏng vấn thử (kiếm tra) từ đó thu thập phản hồi của đáp viên về bất kỳ câu hỏi nào họ không hiểu hoặc đấu tranh để trả lời và có bất kỳ sự thất vọng nào?,…
>>> Xem thêm: Nghiên cứu thị trường cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, ít vốn từ 20 triệu
Người ta thường nói rằng việc xây dựng bảng câu hỏi nghiên cứu thị trường là cả một nghệ thuật và khoa học, và thực tế có thể chứng minh cần có thời gian và kinh nghiệm để triển kha và đánh giá hiệu quả thu về. Và từ những hướng dẫn cơ bản trên bạn có thể bắt đầu phát triển các kỹ năng của mình để viết các câu hỏi nghiên cứu tuyệt vời, điều này mang lại cho bạn cái nhìn sâu sắc và tổng quan mà bạn cần để đáp ứng các mục tiêu nghiên cứu.
Theo Fiona Lomas
