Tư vấn xây dựng thương hiệu cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), startup

Vậy, xây dựng và phát triển thương hiệu (branding) là gì?

Hầu hết mọi người tự động nghĩ đến logo của công ty khi nói đến thương hiệu. Nhưng logo chỉ là một phần đối với thương hiệu doanh nghiệp và nó gồm nhiều thứ hơn là các yếu tố hình ảnh hữu hình của thương hiệu. Thương hiệu không chỉ bao gồm màu sắc trực quan của công ty bạn mà còn bao gồm nhận thức tổng thể của khách hàng về thương hiệu của bạn. Những nhận thức này dựa trên một số yếu tố, bao gồm những yếu tố vô hình như lời hứa thương hiệu, tính cách thương hiệu, danh tiếng thương hiệu, trải nghiệm và kỳ vọng của khách hàng.
>> xem thêm: Quy trình xây dựng thương hiệu cho doanh nghiệp

Thương hiệu quan trọng đến đâu?

Không nói quá khi xây dựng thương hiệu là một phần quan trọng trong chiến lược marketing, kinh doanh của doanh nghiệp- ngay cả đối với các doanh nghiệp nhỏ. Thương hiệu của công ty/sản phẩm ảnh hưởng đến mọi khía cạnh trong nhận thức của khách hàng về công ty/sản phẩm đó. Thương hiệu xây dựng niềm tin, sự công nhận, lòng trung thành và danh tiếng.

Theo Accenture, 66% người tiêu dùng nói rằng văn hóa và sự minh bạch của thương hiệu thu hút họ mua hàng của một thương hiệu nhất định và 62% muốn các công ty đứng ra giải quyết các vấn đề mà họ (khách hàng) quan tâm. Điều này minh họa tác động của việc xây dựng thương hiệu mạnh. Thương hiệu của bạn có tiềm năng nói lên rất nhiều điều về công ty của bạn: sản phẩm hoặc dịch vụ, quan hệ với khách hàng, quan hệ với nhân viên, những lời hứa mà công ty đưa ra, những lời hứa mà công ty giữ, giá trị của nó và thậm chí cả những mục tiêu xã hội của nó.

Hướng dẫn xây dựng và phát triển thương hiệu cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), startup

Quá trình xây dựng thương hiệu không chỉ đơn giản là tạo logo hay ho hay một trang web hào nhoáng.

Trong quá trình tiếp xúc với các doanh nghiệp tại Việt Nam, nhất là những doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), startup mới kinh doanh, việc nhiều bên chỉ nhìn vào hiện tại, tập trung vào sự tăng trưởng ngắn hạn và thành công của doanh nghiệp họ (- một sự khác biệt giữa một công ty khởi nghiệp chết sau 6 tháng và một doanh nghiệp thịnh vượng như gã khổng lồ thương mại điện tử , Amazon ).

Một lần nữa, chúng tôi – những con người tại DTM Consulting muốn nhấn mạnh rằng:

“Xây dựng thương hiệu không phải là một logo, một bao bì, một đồng phục đẹp,…. Xây dựng thương hiệu thành công khi nó đạt được đúng mục đích khi được xây nên – phân biệt doanh nghiệp với các đối thủ cạnh tranh và nó cho phép doanh nghiệp xây dựng được hình ảnh họ muốn khách hàng, đối tác nhìn nhận.”

Và xây dựng thương hiệu là một quá trình, không phải chỉ 1 – 2 bài PR, bài giới thiệu từ KOLs là được. Mà muốn xây dựng được thương hiệu doanh nghiệp phải giải bài toán cân bằng giữa hiện tại và tương lai, ngắn hạn và dài hạn, thời gian, nguồn lực đầu tư lâu dai. Vậy bạn phải bắt đầu từ đâu?

Bước 1 – Xác định đối tượng mục tiêu của công ty/sản phẩm

Doanh nghiệp của bạn có thể được thành lập dựa trên một ý tưởng tuyệt vời, nhưng cho đến khi doanh nghiệp cần xác định được đối tượng mục tiêu, các nỗ lực và quyết định marketing sẽ thay đổi và bám theo khách hàng. Hãy tự đặt câu hỏi và trao đổi lại với nội bộ để trả lời các câu hỏi sau:

• Doanh nghiệp đang cố gắng tiếp cận ai?
• Sản phẩm /dịch vụ của công ty hấp dẫn ai nhất?
• Khách hàng lý tưởng của công ty là ai?

Từ những câu trả lời đó, hay xem lại và điều chỉnh lại các hoạt động và nỗ lực đối với thương hiệu tương ứng với đối tượng mục tiêu của công ty/sản phẩm.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp nên tham vấn ý kiến từ những cố vấn marketing– những người có chuyên môn, giàu kinh nghiệm hoặc tiến hành nghiên cứu thị trường nếu khó có thể tự trả lời các câu hỏi trên.

Xác định công chúng mục tiêu

Bước 2 – Nghiên cứu các đối thủ cạnh tranh trong ngành

Ngày nay, ngay cả những ý tưởng ban đầu nhất cũng có sự cạnh tranh, và những ngóc ngách chưa được khai thác là rất ít và rất xa.

Hãy tìm kiếm đối thủ cạnh tranh, đối thủ có cùng khách hàng mục tiêu với sản phẩm/công ty. Họ sẽ là người thay thế chỗ đứng củ sản phẩm, của công ty bạn bất cứ lúc nào.

• Họ đang làm gì đúng? Họ đang làm gì sai?
• Làm thế nào công ty có thể thu hút khách hàng mà không trở thành bản sao của các doanh nghiệp khác?

Bước 3 – Phác thảo mục đích thương hiệu – Xây dựng định vị thương hiệu

Khi đã có những thông tin cần thiết về khách hàng mục tiêu, thị trường và so sánh chúng với nguồn lực sẵn có của công ty. Đã đến lúc bắt tay vào xây dựng định vị thương hiệu. Hãy tự hỏi và trả lời trong nội bộ những câu hỏi sau:

• Sản phẩm hoặc dịch vụ của công ty giải quyết những vấn đề gì?
• Điều gì làm cho thương hiệu của công ty trở nên độc đáo?
• Tại sao khách hàng mục tiêu nên quan tâm đến sản phẩm/dịch vụ của công ty thay vì đối thủ?
• Tuyên bố sứ mệnh của tôi được phản ánh như thế nào trong mục đích thương hiệu của tôi?
• Mục đích thương hiệu của tôi có hỗ trợ những lời hứa của thương hiệu cụ thể mà tôi đang thực hiện không?

Đi sâu vào mục đích cơ bản của thương hiệu sẽ cung cấp cho công ty những hiểu biết cần thiết để xác định rõ hơn các cách thương hiệu của công ty có thể kết nối với khách hàng và cung cấp hướng dẫn vô giá trong quá trình xây dựng và phát triển thương hiệu.

Bước 4 – Xây dựng đề xuất giá trị (Value Proposition)

Trong marketing, nếu khách hàng không cảm thấy có ích, hài lòng khi sử dụng sản phẩm/dịch vụ của bạn thì bạn sẽ không bao giờ thu hút khách hàng chú ý hay mua được. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả những gì công ty đã và đang làm đều trở thành vô nghĩa. Vậy nên, việc xuất giá trị trở nên cực kỳ quan trọng đối với thương hiệu của công ty.

Bước 5 – Xác định tính cách thương hiệu

Thương hiệu của bạn có một tính cách – ví dụ: thương hiệu có thể định hình như một con người có cảm xúc – người hài hước, người nghiêm túc, hoặc theo phong cách truyền thống hoặc mạo hiểm. Điều quan trọng là công ty cần phải xem xét tính cách thương hiệu của mình nên là gì và tác động của nó đến các chiến lược xây dựng thương hiệu.

Tình cách thương hiệu được thể hiện thống nhất qua các thông điệp bằng lời nói, bằng những ngôn ngữ hình ảnh, website, bao bì sản phẩm,… vụ khách hàng mà bạn cung cấp hoặc các tương tác trên mạng xã hội của bạn , việc hiểu rõ tính cách thương hiệu của bạn sẽ cho phép bạn cung cấp thông điệp nhất quán và xác thực trên toàn bộ hoạt động kinh doanh của mình.

Bước 6 – Nhất quán

Cách duy nhất để xây dựng niềm tin thương hiệu là thông qua sự nhất quán. Nếu bạn đã hứa là 100% nhưng chỉ phân phối 90% thời gian, điều đó không nhất quán. Nếu bạn tự hào về thời gian phản hồi một giờ nhưng không trả lời ai đó trong 24 giờ, điều đó không nhất quán.

“Khi nói đến việc xây dựng lòng tin, tất cả những điều nhỏ nhặt đều trở nên rất quan trọng”

Chiến lược xây dựng thương hiệu rất quan trọng đối với sự thành công của bất kỳ doanh nghiệp nào . Nếu bạn mơ ước thành công bền vững và lòng trung thành của khách hàng, bạn cần phải có mục đích xây dựng thương hiệu

Bước 7 – Phát triển câu chuyện thương hiệu và thông điệp

Đúng như những gì họ nói: đằng sau mỗi thương hiệu tốt, đều có một câu chuyện và thông điệp nhất quán. Bằng cách kể câu chuyện về hành trình của thương hiệu từ khi hình thành đến khi đưa ra thị trường, doanh nghiệp có thể kết nối cảm xúc với khách hàng mục tiêu của mình. Và biết thông điệp (message) thương hiệu sẽ cho phép công ty phát triển tính nhất quán trong tiếng nói thương hiệu của mình trên tất cả các kênh marketing và hoạt động của mình.

Các câu hỏi doanh nghiệp có thể tự cân nhắc về cả câu chuyện và thông điệp thương hiệu bao gồm:

• Điều gì đã thúc đẩy, nguyên nhân của ý tưởng tạo ra doanh nghiệp này?
• Những điểm nổi bật trong hành trình ban lãnh đạo đã thực hiện để xây dựng doanh nghiệp là gì?
• Những triết lý nào hướng dẫn ban lãnh đạo và định hướng kinh doanh công ty?
• Các sản phẩm và dịch vụ của công ty phản ánh giá trị cốt lõi của doanh nghiệp theo những cách nào?

Bước 8 – Hành động: Chọn một tên thương hiệu dễ đọc, dễ nói, dễ nghe và dễ GHI NHỚ

Như đã nói ở trên, chúng tôi đã gặp rất nhiều doanh nghiệp quá “quan trọng hóa” logo hay tên thương hiệu mà quên mất những điều quan trọng trước đó. Sau khi đã xác định rõ khách hàng, đối thủ cạnh tranh, nguồn lực của công ty và mong muốn của mình, đây mới là lúc doanh nghiệp nghĩ về logo và tên thương hiệu.
Lưu ý tên thương hiệu cho sản phẩm có thể là bất cứ từ nào miễn là đảm bảo được một số nguyên tắc sau:

• Dễ đọc (phát âm), dễ nói
• Dễ ghi nhớ
• Có liên quan, thể hiện đặc trưng ngành nghề và sản phẩm
• Ngữ nghĩa rõ ràng, tránh những liên tưởng tiêu cực về âm và nghĩa
• Phù hợp với phân khúc thị trường và khác hàng mục tiêu
• Độc đáo, khác biệt với đối thủ

Nếu bạn có thể sử dụng tên thương hiệu liên quan, tạo liên tưởng đến ngành nghề kinh doanh hoặc về khách hàng mục tiêu thì đó là một lợi thế.

Bước 9 – Tích hợp thương hiệu vào doanh nghiệp

Quá trình phát triển thương hiệu không kết thúc khi doanh nghiệp đã hoàn thành tất cả các bước trước đó. Bây giờ, doanh nghiệp cần phải tích hợp thương hiệu vào doanh nghiệp. Sự tích hợp này dẫn đến thông điệp nhất quán và theo thời gian, sự nhất quán này không chỉ chuyển thành sự công nhận thương hiệu mà còn cả niềm tin của người tiêu dùng. Với 81% người tiêu dùng cho rằng niềm tin là một trong những yếu tố quyết định hàng đầu của họ khi đưa ra quyết định mua thương hiệu, việc xây dựng lòng tin này là một thành phần thiết yếu của một bản sắc thương hiệu mạnh.

Tích hợp thương hiệu vào doanh nghiệp có nghĩa là mọi khía cạnh của doanh nghiệp cần phải phản ánh thương hiệu của sản phẩm/công ty, cho dù đó là sự hiện diện trực tuyến, cửa hàng bán lẻ, dịch vụ khách hàng hay thông tin liên lạc qua email. Nhân viên của công ty cũng sẽ đóng một vai trò không thể thiếu trong hoạt động truyền thông xây dựng và phát triển thương hiệu và ban lãnh đạo nên tổ chức đào tạo về thương hiệu cho các nhân viên hiện tại và kết hợp đào tạo đó vào các buổi đào tạo và định hướng cho nhân viên mới.

Thương hiệu đóng một vai trò quá quan trọng đối với sự thành công trong tương lai của một doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), startups sau này. Thực hiện các bước ngay bây giờ để tạo ra một bản sắc thương hiệu mạnh mẽ sẽ giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc cho các chiến lược marketing thương hiệu của mình.